در حدیث معتبر منقول است: شخصی به حضرت زین العابدین علیه السلام عرض کرد که، فلان شخص شما را گمراه و مبتدع می داند. حضرت فرمود: حق همنشینی او را رعایت نکردی که سخن او را به من نقل کردی، حق مرا رعایت نکردی، چیزی که نمی دانستم از او به من رسانیدی، همه را مرگ در پیش است، محشور خواهیم شد و وعده گاه همه قیامت است، خدا میان ما حکم خواهد کرد، زنهار که غیبت مکن که خورش سگان جهنّم است.
در حدیث معتبر از حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم منقول است: هرکه ایمان به خدا و رسول دارد، ننشیند در مجلسی که به امامی دشنام دهند، یاغیبت مسلمانی کنند.
در حدیث دیگر فرمود: هرکه غیبت کند مسلمانی را، ثواب روزه و وضویش برطرف می شود، در روز قیامت از او بویی آید کندتر از بوی مردار که اهل محشر همه در آزار باشند، اگر پیش از توبه بمیرد حلال کرده باشد چیزی راکه خدا حرام کرده است، هرکه احسان کند با برادر مؤمن در مجلسی که غیبت او کند، نگذارد که او را غیبت کنند، حق تعالی هزار نوع بدی را در دنیا و آخرت از او رد کند، اگر رد نکند و قدرت بر رد غیبت او نداشته باشد مثل گناه آن غیبت کننده، هفتاد برابر داشته باشد.
از حضرت صادق علیه السلام منقول است: هرکه را به دیده خود نبینی که گناه کند و دو گواه عادل بر آن گواهی ندهند که گناهی کرده است، او از اهل عدالت است و گواهی اش مقبول است، هر چند در واقع گناهکار باشد. هرکه غیبت کند او را به گناهی که در او باشد، از دوستی و یاری خدا دور است، در دوستی و یاری شیطان داخل است. به تحقیق که خبر داد مرا پدرم از پدرانش از رسول خداصلی الله علیه وآله وسلم که هرکه غیبت کند مؤمنی را به چیزی که در او باشد، خدا در میان ایشان در بهشت اجتماع نیندازد، هرکه غیبت کند مؤمنی را به چیزی که در او نباشد، عصمت میان ایشان بریده شود، غیبت کننده در جهنّم باشد.
در حدیث معتبر دیگر فرمود: هرکه در حق برادر مؤمن خود بگوید آنچه چشمش دیده و گوشش شنیده باشد، از آن ها خواهد بود که حق تعالی می فرماید: به درستی که آنان که می خواهند که شایع شود گناهان بد مؤمنان، ایشان را است عذابی دردناک در دنیا و آخرت.
در حدیث دیگر فرمود:غیبت آن است که در برابر مؤمن عیبی و گناهی را بگویی که خدا بر او بوشانیده است، و بهتان آن است که در او چیزی بگویی که در او نباشد.
در حدیث دیگر فرمود:هرکه غیبت کند برادر مؤمن خود را بی آن که دشمنی در میان ایشان باشد، شیطان در نطفه او شریک شده خواهد بود.
در حدیث دیگر فرمود: سه خصلت است که در هرکه باشد چهار چیز برای او لازم می‌شود؛ کسی که چون سخن گوید دروغ نگوید، چون با مردم خلطه کند بر ایشان ظلم نکند، و چون وعده کند به وعده خود وفا کند، واجب است که عدالت او در میان مردم ظاهر باشد و مروّت او در میان ایشان هویدا باشد، غیبت او بر ایشان حرام باشد، اخوّت او بر ایشان واجب باشد.
از حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم منقول است: غیبت بدتر است از زنا، زیرا زناکار توبه می کند و خدا توبه اش را قبول می کند و غیبت کننده توبه اش قبول نیست تا آن شخص آن را حلال کند.
از حضرت صادق علیه السلام منقول است: برادران خود را یاد کنید هرگاه غایب باشند از شما به بهتر از آنچه دوست می داری که شما را غایبانه یاد کنند.
در حدیث دیگر فرمود: چون فاسق علانیه گناه کند و پروا نکند، او را حرمت نیست و غیبت او حرام نیست.
از امام محمّد باقرعلیه السلام منقول است: سه کسند که ایشان را حرمتی نیست؛ کسی که صاحب بدعت باشد و امام و پیشوای ظلم کننده و فاسقی که علانیه فسق کند.
از حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم منقول است: هرکه رد کند حرف بدی را که در عرض برادر مسلمانش گویند، برای او بنویسند بهشت را البته.
در حدیث صحیح از امام محمّد باقرعلیه السلام مروی است که هرکه نزد او غیبت کنند برادر مؤمنش را پس او را نصرت و یاری کند، خدا او را در دنیا و آخرت یاری کند و اگر قادر باشد که دفع آن غیبت از او بکند و یاری او در آن باب بکند و نکند، خدا پست کند او را در دنیا و آخرت.
از امام حسن عسکری علیه السلام منقول است: هرکه حاضر باشد در مچلسی که در آن مجلس یکی در عرض برادران مؤمن او افتاده باشد و صاحب جاه و اعتبار باشد، و او رد کند بر آن ظالم، و عرض برادران مؤمن را نگاه دارد، حق تعالی برانگیزد ملائکه را که جمع می شوند نزد بیت المعمور برای حج و آن ها نصف ملائکه آسمان هایند و ملائکه کرسی و عرش و ایشان نصف ملائکه حجب اند، که ایشان همه او را نزد خدا مدح و ستایش کنند، و از برای او از خدا رفعت منزلت و بلندی مرتبه او را سؤال کنند. پس حق تعالی فرماید که من واجب گردانیدم برای او به عدد هر یک از شماکه مدد او می کنید، مثل عدد جمیع شما از درجات بهشت و قصرها و باغ ها و بستان ها و درختان، از آنچه خواهم که عقل مخلوقی به آن احاطه نکرده باشد.
از حضرت صادق علیه السلام منقول است: هرکه نقلی بکند در مذمت مؤمنی برای آن که عیب او را ظاهر کند، و مردی او را در هم شکند و او را از دیده های مردم بیندازد، خدا او را از دوستی و یاری خود بیرون کند، در دوستی و یاری شیطان داخل کند.
در احادیث معتبره منقول است: هرکه دو رو و دو زبان داشته باشد که در حضور مردم مدح ایشان کند، در غایبانه غیبت ایشان گوید، چون در روز قیامت محشور شود، دو زبان از آتش داشته باشد، یکی در پیش رو و یکی در پشت سر و در محشر ندا کنند: این بود که در دنیا دو رو و دو زبان داشت.
در روایت دیگر منقول است: محمّد بن فضیل به امام موسی علیه السلام عرض کرد که، شخصی از برادران مؤمن چیزی از او به من می رسد که خوشم نمی آید، پس از او سؤال می کنم او انکار می کند، حال آن که چمعی از مردم ثقه این خبر را به من نقل کرده اند. حضرت فرمود: چشم و گوش خود را تکذیب کن در حق برادر مؤمن خود، اگر پنجاه کس شهادت بدهند و سوگند یاد کنند، او خلاف آن ها بگوید، سخن او را تصدیق کن و آن ها را تکذیب کن و برای او چیزی را فاش مکن که موجب نقص و عیب او باشد.
از حضرت رسول صلیالله علیه وآله وسلم منقول است: هرکه کسی را رسوا کند در گناهی، چنان است که آن گناه را خود کرده است، هرکه مؤمنی را به چیزی سرزنش کند، از دنیا نرود تا آن را خود بکند.
از حضرت علی بن الحسین علیه السلام منقول است: هرکه خود را از بدگویی در عرض مسلمانان نگاه دارد خدا گناهش را در قیامت بیامرزد.
در حدیث صحیح از حضرت صادق علیه السلام منقول است که هرکه بهتانی بگوید برای مرد مؤمن به چیزی که در او نباشد، خدا او را در میان چرک فروج زناکاران که در دیگ های جهنّم جوشد نگاه دارد، تا آن که از عهده گفته خود به در آید.
از امام موسی کاظم علیه السلام منقول است: هرکه برای کسی چیزی بگوید که مردم آن را دانند، غیبت نیست.
در حدیث معتبر از حضرت صادق علیه السلام منقول است: اظهار شماتت و شادی مکن در بلایی که بر برادر مؤمن تو نازل شود، که خدا او را رحم می‌کند و از او دفع می کند و بر تو می فرستد آن بلا را. و فرمود:هرکه شماتت کند، بر مصیبت برادر مؤمن خود، از دنیا بیرون نرود تا به آن مبتلا نشود.
در احادیث معتبره بسیار وارد شده است که نزدیک ترین احوال بنده به کفر آن است که کسی با مؤمنی برادری کند، لغزش ها و گناهانش را در خاطر نگاه دارد، که یک روزی او را سرزنش کند به آن ها.
از حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم منقول است فرمود:ای جماعتی که به زبان مسلمان شده اید، ایمان به دل شما نرسیده است، مذمت مسلمانان مکنید و تفحّص عیب های ایشان مکنید، که هرکه تفحّص عیب های مردم کند خدا او را رسوا کند، اگر چه گناه را در میان خانه خود کرده باشد.
حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرکه سرزنش مؤمنی کند خدا او را در دنیا و آخرت سرزنش کند.
از حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم منقول است: بدترین دروغ ها گمان بد به مردم بردن است.
از حضرت صادق علیه السلام منقول است: هرکه متهم سازد برادر مؤمنش را، ایمان در دلش گداخته شود، چنانچه نمک در میان آب گداخته می شود.
از حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم منقول است فرمود:می خواهید خبر دهم شما را از بدترین شما؟ گفتند: بلی یا رسول اللَّه! فرمود:آن ها که در میان مردم به سخن چینی راه می روند، در میان دوسثان جدایی می اندازند، و از برای بی عیبان عیب می جویند.
امام محمّد باقرعلیه السلام فرمود: بهشت حرام است بر سخن چینان.
از حضرت صادق علیه السلام منقول است: دو شخص به آزردکی از هم جدا نمی شوند مگر آن که یکی مستحق بیزاری و لعنت الهی می شود، بسیار باشد که هر دو مستحق شوند. شخصی گفت: اگر یکی مظلوم باشد، چرا مستحق لعنت شود؟ فرمود:برای آن که چرا نمی آید به نزد آن دیگری که او را بدارد به صله و احسان، و از بد او درگذرد.
از حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم منقول است: آزردگی و جدایی زیاده از سه روز نمی باشد.
از حضرت صادق علیه السلام منقول است: پیوسته شیطان در فرح و شادی است، تا دو مسلمان از یکدیگر آزرده اند و دوری می کنند، و چون با هم ملاقات کنند، زانوهایش بر هم می خورد، بندهایش جدا می شود و فریاد می کند: واویلا! چه بلایی بود بر سر من آمد.
از حضرت رسول صلی الله علیه وآله وسلم منقول است: هر دو مسلمان که از هم دوری کنند، و سه روز بگذرد که صلح نکنند، از اسلام به در می روند و در میان ایشان دوستی ایمانی برطرف می شود، پس هر یک زودتر با دیگری سخن بگوید در قیامت زودتر به بهشت خواهد رفت.
برگرفته از کتاب حلیه المتقین علامه مجلسی ره
